කෙන්යාවේ හිටපු අග්‍රාමාත්‍ය රයිලා ඔඩින්ගා මහතා අසූ (80) හැවිරිදි වියේදී මියගොස් ඇති බවත් සංචාරයකට ආ ආවස්ථාවේ ඉන්දියාවේ රෝහලක වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර ලබමින් සිටියදී මෙසේ මියගොස් ඇති බවත් වාර්තා විය.
ඉන්දීය පොලිසිය ඒඑෆ්පී පුවත් සේවයට පවසා ඇත්තේ, ඔඩින්ගා මහතා සිය පවුලේ සාමාජිකයන් සහ පෞද්ගලික වෛද්‍යවරයකු සමඟ ඇවිදිමින් සිටියදී “හදිසියේම ඇද වැටී” ඇති බවයි. වහාම ඔහුව ආසන්නතම රෝහලකට ඇතුළත් කර ඇති අතර, එහිදී ඔහු මියගිය බවට ප්‍රකාශයට පත් කර තිබේ.
මෑත සතිවලදී ඔහුගේ සෞඛ්‍ය තත්ත්වය පිළිබඳව විවිධ කටකතා පැතිර ගියද, පවුලේ සාමාජිකයන් සහ දේශපාලන සගයන් ඔහු බරපතල ලෙස රෝගාතුරව සිටින බවට පළවූ වාර්තා ප්‍රතික්ෂේප කර තිබුණි.
කෙන්යානු දේශපාලන ක්ෂේත්‍රයේ දැවැන්ත චරිතයක් මෙන්ම ප්‍රබල දේශපාලන සංවිධායකයෙකු වූ ඔඩින්ගා මහතා, පස් වතාවක් එරට ජනාධිපති ධුරය සඳහා අසාර්ථක ලෙස තරඟ කළේය. සෑම අවස්ථාවකදීම ඔහු ප්‍රතිඵල ප්‍රතික්ෂේප කළ අතර, තමන්ගේ ජයග්‍රහණය සොරාගත් බවට නිරන්තරයෙන් ප්‍රකාශ කළේය.
2017 වසරේ පැවති මැතිවරණයෙන් අනතුරුව කෙන්යාවේ ඉහළම අධිකරණය විසින් ඔහුගේ ස්ථාවරය සනාථ කරමින්, උහුරු කෙන්යාටාගේ ජයග්‍රහණය අවලංගු කර නව මැතිවරණයක් පැවැත්වීමට නියෝග කළේය. කෙසේ වෙතත්, මැතිවරණ ප්‍රතිසංස්කරණ ඉල්ලා සිටිමින් ඔහු එම නැවත පැවත්වූ මැතිවරණය වර්ජනය කළේය.
2007 වසරේ පැවති මතභේදාත්මක මැතිවරණයේදී ම්වායි කිබාකි විසින් තමන්ව වංචනික ලෙස පරාජය කළ බවට ඔඩින්ගා මහතා කළ ප්‍රකාශය, කෙන්යානු ඉතිහාසයේ දරුණුතම අර්බුදයට මග පෑදීය. රට පුරා ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියා පැතිර ගිය අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පුද්ගලයින් 1,200 ක් මිය ගොස් 600,000 කට ආසන්න පිරිසකට සිය නිවෙස් අතහැර යාමට සිදු විය.
මෙම අර්බුදය විසඳීම සඳහා එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ හිටපු මහලේකම් කෝෆි අනන්ගේ මැදිහත්වීමෙන් බලය බෙදාගැනීමේ ගිවිසුමක් ඇති කරගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පිහිටුවන ලද එක්සත් ආණ්ඩුවේ අග්‍රාමාත්‍ය ධුරයට රයිලා ඔඩින්ගා පත් විය. මතභේදාත්මක මැතිවරණවලින් පසුව බලයේ සිටින ජනාධිපතිවරයා සමඟ යළි එකඟතාවකට පැමිණීම ඔහුගේ දේශපාලන භාවිතයක් විය.
2022 වසරේදී ඔහු ලැබූ අවසන් පරාජයෙන් පසුව, ජනාධිපති විලියම් රූටෝ සමඟ ඊනියා පුළුල් පදනමක් සහිත ආණ්ඩුවකට ඔහු එක් වූ අතර, එමගින් ඔහුගේ සගයන් කිහිප දෙනෙකුටම ප්‍රධාන තනතුරු හිමි විය. පසුගිය වසරේ පාර්ලිමේන්තුවට කඩා වැදීමෙන් උච්චස්ථානයට පත් වූ තීරණාත්මක ජාතික විරෝධතා මාලාවකින් පසුව, ජාතික සමගිය සඳහා මෙම පියවර අවශ්‍ය බව පවසමින් ඔහු සිය තීරණය ආරක්ෂා කළේය. එම විරෝධතාවලදී ආරක්ෂක අංශ සමඟ ඇති වූ ගැටුම්වලින් විරෝධතාකරුවන් දුසිම් ගණනක් මිය ගියහ.
මෙම වසර මුලදී පැවති අප්‍රිකානු සංගමයේ කොමිෂන් සභා සභාපති ධුරය සඳහා වූ මැතිවරණයට ඔඩින්ගා මහතා ඉදිරිපත් වූ අවස්ථාවේදී රූටෝ පාලනාධිකාරය ඔහුට සහාය දැක්වීය. කෙසේ වෙතත්, ශක්තිමත් කලාපීය සහයෝගයක් තිබුණද, ඔහු ජිබුටියේ මහමුද් අලි යූසුෆ් හමුවේ පරාජයට පත් විය.
සිය දේශපාලන ජීවිතය පුරාවටම, විශේෂයෙන් තමා උපන් බටහිර කෙන්යාවේ, දැඩි උද්‍යෝගිමත් සහ පක්ෂපාතී අනුගාමික පිරිසක් දිනා ගැනීමට ඔහු සමත් විය. ඔහුගේ ආධාරකරුවන් ඔහුව “බාබා” (පියා), “අග්වම්බෝ” (දෙවියන්ගේ ක්‍රියාව) සහ 1997 මැතිවරණයේදී ඔහුගේ පක්ෂයේ සංකේතය අනුව “ටින්ගා” (ට්‍රැක්ටරය) වැනි නම්වලින් හැඳින්වීය.
දක්ෂ උපායමාර්ගිකයෙකු සහ මහා පරිමාණ ජන බලමුළු ගැන්වීම් සිදු කරන්නෙකු ලෙස ඔහු පුළුල් ලෙස පිළිගැනීමට ලක්වූ අතර, ඔහුගේ දේශපාලන රැලි සඳහා දැවැන්ත ජනකායක් ආකර්ෂණය කර ගැනීමටත්, සාමාන්‍ය ජනතාව සමඟ ගැඹුරු සම්බන්ධතාවක් ගොඩනගා ගැනීමටත් ඔහුට සුවිශේෂී හැකියාවක් තිබුණි.
ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී නිදහස සහ මානව හිමිකම් වෙනුවෙන් ඔහු කළ නොසැලෙන අරගලය වෙනුවෙන් ඔහු සදා මතකයේ රැඳෙනු ඇත. ඔහු හිටපු දේශපාලන සිරකරුවෙකු වන අතර, කෙන්යාවේ දීර්ඝතම කාලයක් රඳවා තබාගත් පුද්ගලයා ලෙස වාර්තා අතරට එක් වේ.
ඩැනියෙල් අරප් මෝයිගේ පාලන සමයේදී ඒක-පක්ෂ ආඥාදායකත්වයට එරෙහිව ඔහු ගෙන ගිය අරගලය හේතුවෙන් ඔහුව දෙවරක් (1982 සිට 1988 දක්වා සහ 1989 සිට 1991 දක්වා) රඳවා තබා ගන්නා ලදී. 1982 දී කුමන්ත්‍රණයක් දියත් කිරීමට උත්සාහ කිරීම සම්බන්ධයෙන් ඔහු මුලින්ම සිරගත වූ අතර, එම සිදුවීම ඔහුව ජාතික දේශපාලන වේදිකාවට තල්ලු කරනු ලැබීය.
Gossip Lanka News
